Para ler

Fala carrapuchiña

Chamoume e metinme na cama con el. Facía como que ía comerme, rillando as uñas moi a modo e despois tragando as biscardas. Outras veces metía na boca os dedos, a man ou mesmo o brazo enteiro ¡tan pequeno! Comerse un ó outro, así fan os que se aman. Eu non podía comelo, sendo tan grande, tan enorme, con aqueles cabelos hirsutos, o alustro dos dentes brancos, a voz profunda como os tronos. Daquela quitáballe os carrachos que o asañaban como a todos os lobos e despois comíaos, rebentando de sangue que esvaraba pola miña boca, polo queixo, manchando o meu vestido. Por iso dixo o cazador, cando nos encontrou a primeira vez, que eu ía ensanguentada, que rompera isto ou aquilo, que el estaba coméndome e tivera que tirarme do máis fondo das súas tripas. Non era certo e, por outra banda, se nos comemos o un á outra e por amor. Tamén Beatriz comeu a Dante ou polo menos comeu o seu corazón, o centro do centro. Tampouco é verdade que o cazador lograra ferilo, senón que, non podendo enfrontarse á escopeta cargada, fuxiu para o máis escuro da fraga.

Pero eu probara o seu sangue, o sangue que rebentaba o corpo esvaradío dos carrachos que sabían a terra, a metais enferruxados. A lúa comezou a cambiar o meu corpo. Dentro de min nacían alustros e tronos, coitelos de linguas, dentes afiados como esquírolas de cristal. Cando o cazador nos encontrou a segunda vez eramos dous e non puido escapar. Desde entón unhas veces vou eu procuralo ó escuro do bosque, outras ven el e entra comigo na casa, enganando ós outros co seu aceno de can, os ollos baixos para non descubrir os relampos de treboada que aniñan neles.

(Orixinalmente en Debúxame un conto, Ilustradores galegos 1998; publicado en Narradio, 56 historias no ar, Xerais/ Radio Galega, 2003)

arrebolado

arrebolado desde o alto da esparxa como un groso peixe verde o diccionario de don Eladio bateu na súa fronte, salferíndoa con escamas de palabras, asolagándoa nos seus tombos de sinónimos e adverbios.

(Orixinalmente en La Voz de Galicia, 17 maio 2001; publicado en O coitelo en Novembro, Xerais, 2010)

Eu era a fame

Disque este foi ano de fame, mais eu, desde que nacín, non lembro un de fartura. O pasado houbo malas colleitas. Na estivada que anovou Xacinto traballando arreo, disputándolle a croíña aos toxos, veu a peste do caruncho e levou o centeo todo. Sementa centeo, dicía seu pai, comeredes pan negro mais outra cousa non medra nesta terra ruín, o trigo non ha aturar o inverno. Tamén nosoutros somos xente de centeo. Ao perder a colleita, Xacinto asañouse, marchou buscar traballo xalundes e non volvemos ter noticias del. É así, miña filla, os homes marchan e nosoutras aturando o inverno. Eu, véndome preñada de novo, a pesar de estarlle dando de mamar a Saludina, quixen desfacerte co caruncho, recollín unha presa de cornechos mouros, leveinos durante varios días nun peto do mandil sen decidirme a usalos. Das tres flores do centeo só se logran dúas, a terceira aborta. Talvez fose mellor. Non chegariamos a isto.

Como saber se o que te levou foi a febre ou a fame. Tremelicábache o corpo, fervíanche as tempas. E a fame aseñorándose da casa. Non tiña leite abondo para Saludina e erades dous. Para comer, castañas maias mentres duraron, patacas vellas, primeiro as codias. Logo o que podía apañar no monte ou nos toutizos, herba da fame, ortigas fervidas. Hai tres días Carme, a veciña, deume un nabo medio comesto polos vermes. Hai dous, erguéndome no medio da noite, roubeille un ovo no galiñeiro, fíxenlle un furado por riba e outro por baixo, zugueino cru. A casca boteina ao lume antes de matinar en que puiden comela, seica dá forza ao leite. Onte, nada. Á noite soñaba cun codelo de pan centeo. Como ía ter leite se até o sangue deixaba de correrme polas veas. A fame, rillando desde os meus sangumiños, ía ocupando o seu lugar. Toda eu era un facho ardendo en lapas de fame.

Ía ao nacente procurar auga fresca, mollábache o corpiño para escorrentar aquela fervedura. E de golpe unha tremesía que abanea o teu corpo, unha friaxe. Ficas irto no meu colo. Chameite a voces, Cosme, Cosme, tentando enlearte cun rello inútil, o nome apenas pronunciado. A nena ouleaba. Ela sentira a morte caustrando polas regañas das táboas. Eu non. E agora impotente, o teu corpo no colo, meu codechiño de centeo. Cubrín as túas mans de bicos, lambendo dos dediños a suor da derradeira ferventía. Metín os teus dedos baixo a lingua, para restituírlles a calor. Despois, non sei como, encontreime cuspindo os ósiños. vezando nos brazos, nos ombros. Comungando coa túa carne, coa miña carne. Cosme, Cosme. Sen parar. Zugando o ovo de meu. A túa carne percorrendo o camiño de volta ao meu ventre, o sangue verténdose no meu sangue, esqueiroando a morte. O teu nome un fervón entre os ollos. Fel e cinzas baixo a lingua. Os ósos, envolveitos nun pano novo, soterrados baixo o capudre.

Saludina deixou de chorar. De mañá en oito días fará un ano. Se chegamos. Ao aleitala os seus dentiños mórdenme o bico do peito, como facía Xacinto hai tempo. Morde, miña nena, meu neno, máis forte. Volveu subir o leite, mesturado de sangue ou de bagullas. Morde, morde máis forte.

 

(O coitelo en Novembro, Xerais, 2010)

fxndo ds adxctivs

lscou a td vlcdd prsguida xls adxctivs q prtndían intrdcrse n seu mnscrto, rbrndcéndoo c súas vscss bbs; 1 sdrxlo cspiu n 1ª px e n tv + r1/2 q smgalo c1 mrtlo.

(O coitelo en Novembro, Xerais, 2010)

 

Xoana de Arco remite formulario de apostasía

Entre a borralla, rachóns queimados, ósos calcinados e restos da fogueira na praza do Mercado Vello de Rouen, o meu corazón, vermello como o sangue. A vista do corazón intacto puxo medo a Geoffroy Therage, o verdugo. Arrebolou todo ao Sena para o levar a corrente.

Señor Bispo, Arcebispo, Inquisidor Xeral, Secretario do Santo Oficio, Prefecto da Congregación para a Doctrina da Fe, ou Papa de Roma,

Eu, Xoana de Arco, dita Jehannette, Xoaniña, ou tamén a doncela, ante vostede comparezo á fin de manifestar a miña vontade, libre e querida:

Primeiro: Non ser soinamoina nin inxenua, senón unha muller rebelde e díscola.

Segundo: No intre de ser queimada aos dezanove anos, non ser doncela, pois fun violada polos soldados a quen os inquisidores me entregaron, logo de que con enganos e andrómenas me convencesen de vestir roupas de muller, e me rapasen o cabelo.

Tres fogueiras na praza do Mercado Vello o trinta de maio de 1431. Tres cremacións sucesivas ordenadas polo cardenal de Winchester para non ficaren reliquias do meu corpo. Segundo as testemuñas só o corazón vermello "da cor do sangue".

Terceiro: Descoñecer por que me odiaban os inquisidores, por que o bispo Cauchon amañou un xuízo sen probas, por que argallou con Bedford o pagamento ao de Borgoña dun rescate de dez mil libras tornesas coa fin de entregarme á Igrexa.

Cuarto: Ser a principal acusación contra min vestir roupas de home, considerado polos inquisidores (que visten, coma vós, saias de muller) cousa abominable a Deus, reprobada e prohibida por toda lei.

Son Xoaniña, sempre en vermello, confírmao a miña amiga Isabellette d'Épinal. Capturada en Compiègne pola traizón do arcebispo de Reims, Régnault de Chartres. Identificáronme polo tabardo vermello. E o corazón vermello ao Sena. Para a corrente o ocultar da vista como a miña violación, como a miña memoria.

Quinto: Os clérigos declararon durante o proceso de rehabilitación, vintencinco anos despois, prestaren á súa colaboración á farsa do meu xuízo por medo aos ingleses. Por que ían ser eles máis covardes que unha rapaza de dezanove anos?

Sexto: Fun canonizada en 1920 mais non porque quixésedes reparar os agravios contra min cometidos, senón para utilizar o meu nome contra os franceses laicos e republicanos.

Sétimo: Se eu vivise: seríame permitido predicar, consagrar o pan e o viño ou dispensar os sacramentos?

Eu, Xoana, enfronteime aos xuíces como a iguais, reprocheilles a súa actitude. A miña aparición, na muralla de Órleans, puxo aos ingleses en fuga. Era ese poder o que atemorizou aos inquisidores? Foi esa a razón de me queimar viva? Mais non puideron co corazón vermello.

En virtude de todo o manifestado, Solicito:

Primeiro: Serme restituída a condición de herexe e relapsa.

Es, por segunda vez, unha herexe reincidente, como un can que ten o costume de voltar ao seu vómito, declarou o arcebispo Cauchon.

Segundo: Ser borrado o meu nome da lista do santoral, como foi o das miñas voces conselleiras, Catarina de Alexandría e Margarita de Antioquía.

Terceiro: Proceder sen dilación a considerarme apóstata desta Igrexa.

 

(O coitelo en Novembro, Xerais, 2010)

 

Narrativa
"Chameite a voces, Cosme, Cosme, tentando enlearte cun rello inútil, o nome apenas pronunciado."